مطالعه ی بیشتر

ارزشیابی شرکت‌های در حال ورشکستگی چالش‌های خاصی را در مقایسه با ارزیابی شرکت‌های سالم به همراه دارد. شرکت‌های در حال ورشکستگی معمولاً با مشکلات مالی قابل توجهی مواجه هستند که می‌تواند روش‌های سنتی ارزیابی را پیچیده کند.

روش درآمد، به ویژه از طریق تحلیل جریان نقدی تنزیل‌شده (DCF)، ارزش یک شرکت را بر اساس جریان‌های نقدی آینده مورد انتظار آن، که به ارزش فعلی تنزیل می‌شود، برآورد می‌کند. فرض اساسی در ارزشیابی به روش تنزیل جریانهای نفدی آتی (DCF) در حالت کلی این است که شرکت دارای تداوم فعالیت است، درحالیکه این فرض برای شرکتهای درمانده فرض مناسبی نیست چرا که ممکن است این شرکت در آینده ای نزدیک ورشکست و منحل شده و جریانهای نقدی پس از آن تاریخ محقق نشوند.

تنگنای مالی را می‌توان به دو عامل نسبت داد: بدهی بیش از حد که به ورشکستگی قانونی، سازماندهی مجدد و یا انحلال ختم می‌شود و دیگری ناتوانی در پاسخگویی به هزینه های عملیاتی. وقتی یک شرکت تحت تنگنای مالی قرار گیرد بدلیل افت جریانهای نقدی آن به سمت پایان عمر خود پیش می‌رود. بنابراین ممکن است جریانهای نقدی پیش از رسیدن به ارزش پایانی قطع شوند.

وقتی احتمال بالایی برای شکست شرکت در آیندۀ نزدیک وجود دارد روشهای سنتی (جریان نقدی تنزیل شده و روش نسبی) به نظر خوشبینانه می‌آیند. بنابراین برای شرکت‌های در حال ورشکستگی، این روش نیاز به توجه دقیق به ریسک مرتبط با جریان‌های نقدی آینده دارد، زیرا ممکن است ناپایدار یا منفی باشند.

بعضاً در دفاع از روش تنزیل جریانهای نقدی برای ارزشیابی این شرکتها دلایلی را بیان می کنند، ازجمله اینکه: اگر دسترسی به سرمایه نامحدود باشد هیچ شرکتی منحل نخواهد شد. ولی می دانیم که سرمایه محدود است. یا شرکتهای بورسی آنقدر بزرگ هستند که نکول نکنند. ولی شرکتهای بزرگی چون انرون و کی-مارت نکول کردند. ویا گفته می‌شود که دارایی‌های شرکت را می‌توان معادل جریان نقدی آتی‌ای که تولید می‌کنند و به قیمت منصفانه فروخت. که این پاسخ نیز به دلیل نیاز به نقد کردن در زمان محدود دور از دسترس است.

تنظیمات نرخ تنزیل برای منعکس کردن ریسک بالاتر نکول و عدم قطعیت پیرامون بهبود مالی شرکت بسیار مهم است. به این منظور می‌توان جریانهای نقدی مورد انتظار را با توجه به احتمال ورشکستگی اصلاح نمود(البته گفتن این موضوع بسیار ساده تر از انجام دادن آن است) و یا نرخ تنزیل را با توجه به احتمال ورشکستگی تعدیل نمود.

برخی از روشهای ارزشیابی شرکتهای درمانده عبارتند از:

• شبیه سازی: با استفاده از داده های آماری می‌توانید احتمال ورودی های DCF را که نتایج منفی و سقوط شرکت به ورشکستگی را رقم می‌زنند شبیه سازی کنید.
• ارزشیابی با DCF اصلاح شده: با استفاده از تخمین احتمال جریانهای نقدی و بدست آوردن احتمال حالاتی که منجر به ورشکستگی شرکت می‌شوند.
• می توانید شرکت را بر اساس فرض تداوم فعالیت ارزشیابی کرده و سپس نتایج را برای حالت درماندگی تعدیل کنید.
• ارزش فعلی تعدیل شده: ابتدا شرکت را به عنوان یک شرکت غیر اهرمی ارزشیابی کرده. سپس منافع مالیاتی و هزینۀ بدهی(ورشکستگی) را درنظر بگیرید.

در ادامه به توضیح برخی روشها پرداخته شده است.

شبیه سازی مونت کارلو

برای شبیه سازی به روش مونت کارلو ابتدا شرایطی را که به عنوان شرایط تنگنای مالی (درماندگی) در نظر می‌گیریم، مشخص می‌کنیم. و سپس:

1. متغیرهایی را که می‌خواهیم توزیع احتمالشان را بدست آوریم مشخص می‌کنیم(برای ارزشیابی به روش DCF).
2. نوع و پارامترهای توزیع هر یک از متغیرها را مشخص می کنیم.
3. شبیه سازی را اجرا می‌کنیم و هر موردی را که به شرایط تنگنای مالی منجر شد، به عنوان یک حالت شرکت درمانده ارزشیابی می‌کنیم.
4. مرحله 3 را به حد نیاز تکرار می‌کنیم.
5. ارزش مورد انتظار را با توجه به ارزشهای شبیه سازی های تکرار شده تخمین می‌زنیم.

استفاده از نسبت‌های مالی

برای استفاده از روش نسبت‌های مالی لازم است مواردی را مد نظر قرار دهیم:

• فقط باید شرکتهای ورشکسته آن صنعت را درنظر بگیرید و اگر تعداد آنها کافی نیست، نمی توانید از این روش استفاده کنید.
• یک معیار هدف برای این کار لازم است که بدست آوردن این معیار کار ساده ای نیست.
• احتمال درماندگی را به وضوح در نظر بگیرید.

روش ضرایب فوروارد به اضافه ارزش ورشکستگی

این روش بهترین روش برای زمانی است که فرض می‌کنید شرکت به وضعیت تداوم فعالیت بازمی‌گردد. در این حالت ابتدا ارزش شرکت را برای زمانیکه به وضعیت سلامت برگشت با استفاده از روشهای متداول بدست می‌آوریم و سپس آن را به ارزش روز تنزیل می‌کنیم.

روش بلک شولز

سهام شرکتهای درمانده را می‌توان با مشخصات یک اختیار معامله درنظر گرفت که در این حالت ارزش دارایی پایه همان ارزش شرکت (S)، قیمت اعمال برابر ارزش اسمی بدهی(K)، واریانس، برابر واریانس ارزش شرکت و نرخ بدون ریسک نیز برابر نرخ بدون ریسک 10 ساله در نظر گرفته می‌شود.

نکات پایانی

• سهام شرکتهای درمانده نیز ارزشی دارد، حتی اگر ارزش دارایی‌های شرکت کمتر از ارزش بدهی‌های آن باشد. چنین شرکتی از نظر سرمایه‌گذاران به عنوان شرکت مشکل دار شناسایی می‌شود و این به معنای بی ارزش بودن آن نیست.
• سرمایه‌گذاری در شرکتهای درمانده مانند بسیاری از اختیارهایی است که عمیقاً خارج از پول هستند. ارزش آنها ممکن است در دورۀ زمانی عمر اختیار به بالاتر از ارزش اعمال رشد کند.
• در شرکتهای درمانده همه چیز سیال است و مهم است که از آخرین اطلاعات استفاده کنیم.
• توجه شود که روشهای آماری بر اساس میانگبن‌های آماری تصمیم گیری می‌کنند و این درحالی است که وقتی ما در مورد یک نمونه خاص تصمیم گیری می‌کنیم، ممکن است با تغییر یک پارامتر که در ساده سازی های مدل حذف شده است، این نمونه به سمت دیگری حرکت کند. که متوسط شرکتهای مشابه اینگونه عمل نکرده اند.